normalizazioa

Eta nago lanak baino bizitzeko modu batek, herri hau ikusteko modu batek, eramaten gaituela holako jarreretara, hau da, euskararen aldeko jarrera ekologistetara.

Bide beretik, hor entretenitzen dut burua pentsatzen Etxeparek euskarari ialgi hadi mundura! gonbidapena egin baino hogei bat urte lehenagotik Elkanoren euskarak emana ziola munduari bira…
Ohartu naizen arte mundura ialgitzea gure baitako ontzitik itsas zabalera ateratzea dela batez ere

Hay diversas cuestiones, pero seguramente la más complicada es cómo hacer que la normalización que se ha conseguido en los ámbitos formales llegue a los informales. Sabiendo que eso es imposible porque la sociedad es muy heterogénea lingüísticamente -el castellano es la lengua habitual del 40% de la población de Catalunya- deberíamos conseguir que la lengua de encuentro sea el catalán. Esto sería lo más complicado y difícil actualmente porque supondría que todo el mundo aprendiera catalán, que la añadiera a la lengua o lenguas que ya conoce.

Hegoaldetik batzuek galdetzen digute : «Zergatik eta zertako duzue iparraldeko batu hori ?» Erantzuna sinple zait : zuek hegoaldeko batu bat erabiltzen duzuelako, hiztegian guretzat aski urruna, ez errateko arrotza, gainera maiz erranaldietan gazteleraren pleguetara tolestua.

Sustapen lan horretan erdaldunek euskara ikasteaz gain, berebiziko garrantzia du euskaradunon utzikeria eta konplexu guziak gainetik astintzea eta egoeraren larritasunaz jabetzea, lege guztien gainetik eta oztopo guztien azpitik, gure esku baitago euskara premiazkoa izatea Euskal Herrian bizitzeko.

Hizkuntza horiei zeregin funtzional koiunturala ematen diegu, ez dute gure bizimodua aldatzen, ez eta gure ingurunean eragiten ere.
Euskara normalizatuko bada, ordea, ikuspegi funtzional eta koiuntural hori gainditu beharra dago eta horretarako, euskaraz bizi nahia da desberdintasuna ezartzen duena. Euskara bizitzeko hizkuntza da, euskara ez da motibazio akademiko hutsengatik ikasten den zerbait, euskara ez da motibazio pragmatiko hutsengatik ikasten den hizkuntza, euskara bizitzeko hizkuntza da.

«Elebitasunaren bidean, zure hizkuntza eskubideak babesteko» dio, ondo dio, Elebideren izenburuak; elebakarraren elebiduntzeko bideaz ere hitz egin genezake, elebidunen eskubide errealez hitz egin ahal izateko.

Hainbeste esku, ele eta bide artean, bada bide bat, bereziki orain eskura dagoena; euskaltegiarena alegia, besteak beste, eleei eta eskubideei, pluralean eta pertsona bihurtuta, bide ematen diena.

Euskarari buruz hitz egitean, alde batera utzi hizkuntza gutxitua bezalako terminoak eta hitz egin dezagun zer egin behar den hizkuntza global bezala ikusteko

Euskerearen indarbarritze kontuetan joera bi dira kaltegarri eta nahasgarri, nire ustez; batetik, txokokeriak diralakoan, euskalkiak eta tokian tokiko aldaera guztiak baztertzea, beste barik; bestetik, euskalkiak eta tokian tokiko hizkuntza-agerpenak sustatzeko asmoz, hala-moduzko euskerea erabiltzea, euskerearen oinarri komunari jaramon egin barik, hiztunak nahastuz eta hizkuntzearen batasuna hautsiz.

Hizkuntza-outinga egitea ez dut uste gomendagarria zaigunik, bakoitzaren baimenik gabe hizkuntza-armairutik ateraraztea, alegia. Norberaren borondatez abiatu beharreko kontua dirudi armairutik ateratze horrek. Borondate hori dagoenean, ordea, laguntzak eskertu egiten dira. Baina, a poc a poc, katalanek esan ohi duten bezala, aldez aurretik presta ditzakegun egoera errazenetatik hasita eta bakoitzak eman nahi eta ahal duen progresibitatearekin.