euskara

Estoy contenta, porque llega un momento que ya no quedas para hablar euskera, quedas con los amigos

Gogoan daukat lehenengo ariketak egin eta sarean jarritakoan ikasle batek esan zuena: “Eta orain zeinek ordainduko digu?”. Eta nik esan nien: “Ez, ez, ez, zuen heziketaren parte bat gizarteak ordaintzen du. Zorretan zaudete eta bueltatu egin behar duzue”.

Ez zait buruan sartzen berrogei urte euskara batuari eskaini dizkionak bere burua tresna bikain hori naturaltasunez erabiltzeko gai ez ikustea. Are gehiago donostiarra izanik, batua hango euskaratik askoz hurbilago baitago Barkoxe edo Urdulizkotik baino. Zer mezu zabaldu du, batua naturaltasunez erabiltzea oso zaila dela? Esatari profesionalok besterik ez genukeela horretaz arduratu behar?

Kondenatuak gaude. Halabeharrez eta ezinbestez. Gure barneko filologo, soziolinguista, euskara irakasle eta euskara teknikari horiekin bizitzen ikasi behar dugu, haiek gabe ezin baikara bizi.

Izan ere, nago euskarari askoz gehiago lagunduko diola irribarre alaiak, asmo oneko imintzio ilunak baino. ARGI-itzalen tirabira horretan, ARGIak gehiago lagunduko digu aurrerapausoak ematen, itzalen iluntasunak baino.

Batzuetan esaten da gaitasun kontuak arrazoitzen duela aldaketak, alegia, hainbat gauza esateko mugak ditugula euskaraz eta, ondorioz, erdarara jotzen dugula. Ez nau horrek askorik konbentzitzen. Uste dut indar handiagoa dutela faktore psikologiko-emozionalek, ohiturazkoek…, azken batean eredu faltarekin lotura dutenek. Hemen batek baino gehiagok esan duen bezala, gazteei ezin baitzaie eskatu helduek erakusten ez dugun jarrera bat.

Araban ezin da edozein euskara erakutsi eta erabili; ahal dela behintzat, bertan izan zena hartu behar da gogoan. Jakina, gauza batzuk zaharkituta daude eta ezingo dira atzera berriro berpiztu, baina beste gauza asko naturaltasun osoz erabili daitezke. Esate baterako, nik ez nuke Araban “igorri” hitza erabiliko; “bidaldu” erabili zutelako hango lekukoek eta “bidaldu” delako Araba inguruetan gaur egun esaten dena.

Beraz, ezagutzaren arloan egin diren aurrerapen handiei segida emateko eta eskolak euskalduntzen dituen horiek euskararen komunitatean integratzeko, estrategikoak dira komunikabideak. Euskaldun sakabanatuak euskarazko komunikazio espazioan sartzeko bide eraginkorrak eta, horren ondorioz, erabilera areagotzeko tresna paregabeak; baldin eta erabilera kontzeptua orain baino modu zabalagoan ulertzen badugu. Komunikabideek Txillardegik zorrotz aztertutako oztopoa —elebakar erdaldunen presentzia— gainditzen dutelako.

Yo te diría que intentes practicar en cuanto tengas ocasión, no solo en el aula que también, que trates de acercarte al mundo del euskera, del modo más natural posible y con mente abierta, con la literatura por ejemplo.

Ni ere ahalegin handia egiten ari naiz. Iaz egunero goizean euskaltegira joaten nintzen. Aurten, ordea, astean zehar bi egun bakarrik euskara ikasten dut. Lanagatik kurtsoa murriztu behar izan dut. Gainera, krisiagatik gastuak ere murriztu behar izan dut. Horregatik, Hizkuntza Eskolan ikasten ari naiz, astero bost ordu. Gainera, zorte handia izan dut jende asko han ikasteko zerrenda dago eta kanpoan geratzen da.