erabilera

...ba beno, nire alabak ere ikasi dute abestia, deskargatu dute,… baina lagunekin erderaz hitzegiten jarraitzen dute.

Zalantza izpirik gabe, aditu horrek eginiko erabateko bi baieztapenekin bat gatoz: programa batek porrot egingo du ez badu lortzen hizkuntza bat ikasten dutenek hizkuntza hori erabiltzeko gogoa izatea; hizkuntza-ikastaro baten benetako xedea ez da ikasleek hizkuntza jakitea, hura erabiltzeko gogoa izatea baizik.

Orain, gero eta garbiago agertzen zaigu gehien erabiltzen dutenek, maite dutelako egiten dutela. Eta nola sortzen, lantzen eta mantentzen da hizkuntzarekiko maitasuna?

Las políticas lingüísticas han descuidado de manera escandalosa un pilar fundamental de cualquier proceso de normalización como es, fundamentalmente, la euskaldunización de espacios sociales, así como del ámbito sociolaboral. Las personas y los espacios son indisolubles, no hay comunicación interpersonal sin espacios sociales. La única manera de no perder lo ganado es crear circuitos de utilización para integrar a los nuevos euskaldunes, facilitarles vivir en euskara, y eso nunca es fruto exclusivamente de la voluntariedad, sino de la política.

Litekeen biderik labankorrena aukeratuko genuke, ordea, mintzajardunaren giza arteko moldaerarik existitzen ez dela eta guztia norbanako hiztun isolatuen hautapen hutsezko mintzamoldea dela aditzera emango bagenu. Seinale txarra genuke hori: mende-laurdeneko ibilia alferrik egin dugun seinale, ororen buru.

Aurrekoak gogoan, euskerearen indarbarritzea hiru faktorek baldintzatuko dabe, hein handi batean: bat, etorkinen integrazinoa ahalbidetzeko politikek euskerea ezagutzea be kontuan hartu eta bideratuko daben; bi, zahartzarora ailegatzen ari diran biztanleen ongizateari eusteko ez eze, ekonomia-katea mantentzeko be
(hau da, sistema produktiboan belaunaldiak ordezteko asmoz),
jaiotze-tasa era esanguratsuan hazteko politikak areagotuko diran; hiru, persona helduen euskalduntzea areagotuko dan, hartarako erabileran eraginez.

Baina arazoa da hemen askok ez dutela euskaraz egiten, euskara "erabili" egiten dute.

Ahozkotasuna: Oso gai garrantzitsua da erabilerari dagokionez, baina ikastetxeen lan eremuan sartzen da batez ere. Euskararen irakaskuntzan ahozkotasunari eta euskaraz komunikatzeari lehentasuna ematea lortuko balitz, gramatikaren eta zuzentasunaren aurrean, gazteen artean erabilera sustatzerako aurrelan oinarrizko bat egina legoke.

Utzi korritzeari euskararen alde. Utzi maratoiak. Karrera ziztrin bat prestatzen ematen duzuen denbora piloa, zientoka ordu horiek euskarari eskaini ez zaizkion orduak dira. Susmoa daukat zuen alarde fisiko eta jendetsuak benetako ardurari ihes egiteko amarruak baino ez direla. Hizkuntza batekin lau gauza egin daitezke: hitz egin, irakurri, idatzi edota produktuak erosi eta dastatu. Hori bakoitzak egin behar du, bere bakardadean, bere etxean, bere baitako indar batez. Euskararen alde korrika ateratzen zareten bakoitzean zeuon barruan dagoen arduragabekeriari eta gezurrari ihes egiten diozue. Eman aurpegia; izan ausartak.

Euskararen erabilera baloratu daiteke Azpeitian edo Lekeition, biztanle gehienek biak dakizkiten eremuetan zein darabilten ikusteko. Ehuneko 10 edo 15ek baino ez dakitenean, ordea, horietako askok borondatetsu ikasita baina ama-hizkuntza duten gaztelera baino okerrago jakinik, harritzekoa ote erabilera ehuneko 1en bueltan ibiltzea?

Para mim a gente que se queixa do pouco uso da língua e transmite esse derrotismo alá onde vai pode chegar a ser mais destrutiva que a gente contrária ao desenvolvemento social da nossa língua que combate contra ela. Porque o derrotismo desmobiliza, desmotiva e destrue.