erabilera
Hoy hay salda badago
Erabilerak ematen die indarra esapideei, eta, hizkuntza alorrean ere, gauzak ondo egiteak emaitza onak izaten ditu. Gurean, gauzak ondo egitea zera da: euskara benetan axola diguten helburuak lortzeko erabiltzea, eta ez balizko kuota sinboliko bat betetzeko soilik. Tabernari askok eta denek modu berean jarri izan ez balute ohar hori, akabo gure auzoaren euskarazko salda.
Salda balego! (Argia)
Puntuak eta hariak
Eta, lehen esan bezala, sarea egiteko, puntuak bezain garrantzitsuak dira hariak, eta uste dugu Getxoko euskararen sare honetan puntu gehiago dauzkagula hariak baino. Institutuko ikasleek tabernariarekin euskaraz egiten badute, badago haririk; euskaltegiko euskara ikasleak udaleko langile euskaldunarekin euskaraz egiten badu, badago haririk; koadrilako lagunek ere UK irakurtzen badute, badago haririk. Hariak lotzen ditu sarearen puntuak, familia barruan, koadrilan, gurasoen artean, lankideen artean.
Getxoko euskara eragileek ipini dute martxan Sarea josten ekimen hori, interesgarria egiten duten planteamendua, euskararen sareak puntuak ez ezik (eta gehien bat) hariak behar ditu.
Egizu Getxo euskadun-en blogean irakurrita.
Txitxipapa: hizkuntz ohiturak aldatzeko ekimena.
Lan ta lan blogean Fagor enpresan abiatutako ekimen honen berri eman digute. Hizkuntza ohituren aldaketa paperezko txitxipapa (tximeleta) batekin markatu, eta horrela tximeleta bat eta beste bat eta beste bat haien hegalekin urakana ekarri nahi dute.
Hizkuntza asmatuez
Hizkuntza ez da erreminta soila, giza jarreraren zati da. Sozializazio tresna da. Ez da teknikoki maneiatu daitekeen garbigailua edo tresna. Plastikozko landarea ureztatzea bezala da. Uste duzu haziko dela ur asko bota arren?
Público egunkarian Arika Okrent hizkuntzalariari egin dioten elkarrizketaren aipamena ekarri digu Argiako Onintza Iruretak.
Okrentek asmatutako hizkuntzei buruzko azterketa egin du: In the Land of Invented Languages. Badakizue, esperantoa, klingonera eta halakoak. 900 baino gehiago zenbatu ditu, eta gehien-gehienak porrotean amaitu duela ondorioztatu. Hizkuntza minorizatuei buruz duen iritzia ez digu oso argi utzi, baina barrunta daiteke ez diela etorkizun argirik ikusten.
- La maldición de Babel (Público)
- Asmatutako hizkuntzak (Argia)
Sinpletasuna eta zortea
Errealitatearen irakurketa sinplistetatik esku hartze estrategia eraginkorretara heltzea zoriaren emaitza, soilik, izan daiteke.
Soziolinguistika Klusterrak burututako proiektu honen emaitzak aurkeztu eta sarean jarri dizkigute: Txostena (pdf), Aurkezpena (Power Point)
Solasik gabe ikasi ez
Hizkuntza bat ikastea ez da jaiotzatiko dohain baten azaleratzea. Hizkuntza interakzio sozialen bidez ikasten da: elkarrizketan, besteekiko solasean. Hizkuntza erabiltzen ez bada, solas askorik ez badago, zailago da ikastea. Hizkuntza minorizatuaren kasuan, inguruan ez badago interakziorik, orduan eta zailago.
Elkarrizketa egin dio Miel A. Elustondok Dolz-Mestreri Argian, azaroan Gasteizen egin zen sinposioaren harira. Gomendagarria.
Indioek bezala
Herritar bakarra entzun dut gizon horri euskaraz egiten, duela urte batzuk euskaltegian izena eman baitzuen. Herritar bakar hori irakaslea zen, noski
Herri euskaldun batean bizi den erdaldunaren kasua kontatu digu Onintzak. Erdaldun horren aurrean erdaraz hasten dira ingurukoak, berak ulertzeko eta bere aurrean euskaraz egin dadin arazorik ez duen arren. Euskaltegian ikasten saiatu da gainera, baina ez ei du indioek bezala hitz egin nahi.
“Indioek bezala ez dut hitz egin nahi” (Onintza Irureta - Argia)
Hitz egiteko lotsa
Por mucho que vaya de nuevo al euskaltegi, me seguirá dando vergüenza hablar con la gente. Eso no tiene solución.
Euskara ikasten ibili zen Irujo, duela hiru urte utzi eta damutu egin zaio. Ikasteko arazoen artean goiko hori aipatu digu Diario Vascon agertu den elkarrizketan.
Pauso bat harago
"Mintzodromoa" eta "Euskararen Eguna" esaldi berean irakurri eta berehala, betikora jotzen ari garelakoan nago, alegia, euskararen erabilera mugatzera (eta murriztu eragitera): euskara umeekin, euskara eskolan, euskaraz txakurrei, euskaraz egin euskaraz egiteko egun-toki jakinetan... PAUSO BAT HARAGO eman behar dugu.
Sustatun albiste honi egindako iruzkina.
Kultur-kontsumoa eta euskara maila
...bildur naz euskeraz ondo moldatzen diranen kopurua eta euskerazko produktuak kontsumitzen dabezanen arteko distantzia ez dan gero eta gehiago handitzen ari.
Euskarazko produktuen kontsumoaz (Izioqui dugu... guek ajutu ez dugu)
Ikasi eta erabili edo bizi eta maite
Hizkuntza bat ikasi edo erabili baino gehiago, bizi egin behar duzu, maite egin behar duzu. Konfiantza horrek eta ez beste ezerk emango dizu hitz bakoitzaren pisua sentitzeko aukera eta beraiekin jolasaraziko
Erabakiak eta kontraesanak
esta reducción en el uso cotidiano se debe al aumento porcentual de euskaldunberris. Es decir, lo que ya intuitivamente sabíamos: los euskaldunzaharras siguen hablando y la mayoría de los escolarizados en euskara procedentes de hogares castellanoparlantes han decidido (o deciden cada día) no hablar euskara.
Garan aspaldian argitaratu zen artikulua ekarri digu Txerrak Garaigoikoara: Egin nahi ez dutenak
Euskaldun berri/zahar horretan sartu barik, gogoeta gordina egiten du euskararen erabilera eta hizkuntz-ohiturak direla eta.
Mintzatzen hasteko gomendioak
Garaigoikoan AEK-k egindako ataza batetik(pdf) euskara ikasleentzat mintzatzen hasteko gomendio sorta bat atera dute.
Ikasi, testuingurua sortu eta animatu
Behin jendeak hizkuntza ikasita, hurrengo pausoa erabiltzeko testuingurua sortzea da, eta hizkuntza hori aukeratzera animatzea
Prys Jones Galeseko Hizkuntzaren Bulegoko eta Hizkuntz-aniztasunerako Europako sareko zuzendaria da. Lingua Mon buletinerako egin diote elkarrizketa eta bideo honetan ikusi dugu.
Hizkuntza minorizatuen aldeko estrategiez ari da hitz horietan.
Hitza hartu?
Nire hitzaren hartzailea euskalduna dela ziurtatu gabe, alferrik da –eta frustaziorako bidea– pausu hori ematera inor animatzea. Horregatik, beharrezkoa da, kanpaina koloretsuak egiten direnean, neurri praktiko eta eraginkorrak ipintzea. Neurri ausartak.
"Hitza hartu, te toca" kanpainaren harira: Hitza hartu/ te toca (tiraka)
Azken iruzkinak