euskaltegiak

Hain handia izan zen euskara ikasi nahian zebilen jendearen emana, non euskaltegiek eta gaueskolek ez zeukaten eskari hari erantzuteko ez lokalik ez nahikoa irakaslerik. Urte gutxi batzutan, jende askok ikasi zituen euskararen hasi-masiak eta euskaraz mintzatzeko gai izan zen. Eta euskaldunen artean bi kategoria sortu ziren, bi klase ia: euskaldun zaharrak eta euskaldun berriak.

Eta edukazioan dago, ene ustez, gakoa. Gure bertso eskolako lagun batek dioen legez, edukazioa euskaltegietan ikasten da, eta gure herriak «heziketa irakasle» espezializatuak baditu izan. Era horretan soilik izan dezake gure ipuin honek amaiera zoriontsua, era horretan soilik berreskuratuko dugu aurreko urteotako gau luzean galdutako altxorra, benetako lurrina. Zuek ez dakit, baina neu behintzat aspertuta nago lurrin faltsuaren sunda jasateaz.

Euskalduntze-alfabetatzeari dagokionez ere, une batzuetan ahul ibili da; adin nagusikoen euskalduntzeari ez zaio behar besteko garrantzirik eman. Azkenaldi honetan, dena den, berrindartu den esparrua da. 25 urte hauetan eskolatik zetozen gazteengan utzi da euskalduntzearen zama eta hor huts egin da. Irakaskuntzaren parez pare beste espazio batzuk ere euskaldundu behar ziren eta hor atzera gabiltza eta indar gutxirekin.

Badugu euskalduntzearen mundu honetan nolabaiteko 'intelligentsia' bat, zeinak bakarrik inprentako paperean idazten duen, zeina sekula ez den honelako foroetan sartzen.

Es igualmente cierto que el uso diario está muy por debajo de los datos del conocimiento. Hay muchas inercias que dificultan el paso del conocimiento al uso; son muchas, también, las parálisis que atenazan a quien se plantea dedicar parte de su tiempo libre a aprender euskera. Sabemos que no hay fórmulas mágicas para incrementar el número de personas que conocen y hablan nuestra lengua en Bilbao: [...] los euskaltegis y todo el tejido social que trabaja en este ámbito, por su parte, deberán perseverar fomentando iniciativas sin dejar en ningún momento de innovar.

Hiztunak eta ikasiko duen jendea behar ditu euskarak, hiztegiari ostikoak emanez edo ez

Gaur egun, inoiz egon ez diren erraztasun eta aukerak daude euskara ikasteko. Eta horren arrazoia ere argia da: ez dugu nahi inork esaterik euskara ikasteko zailtasunak dituela. Zein motibo egon daiteke euskara ez ikasteko? Prezioa? Dirulaguntza piloa dago: HABErenak, Udalek ematen dituztenak, enpresa askorenak... Ordutegiak? Ordutegi eta modulu aukera zabala dago; gainera, Internet bidez ere ikas daiteke. Desplazamenduak? Ehundik gora euskaltegi daude guztien etxetik gertu.

Beste herrialde batzuek, beren hizkuntza munduratzeko erraztu egin dute: Français Foundamentale, Español Fundamental, Basic English… ez dakit guk zergatik ez dugun gauza bera egiten. HABEk, adibidez, lan handia egin du ikerketa arloan, baina jende asko dago horretan lanean, eta inork ez du erabiltzeko euskara errazagoa prestatu, eta hori da nire ustez egiteke dugun gauzarik premiazkoena… agian beranduegi da dagoeneko.